Nền tảng hưng thịnh Quốc Gia trong Kỷ Nguyên mới
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành Quản lý đất đai Việt Nam (03/10/1945 – 03/10/2025), một dấu mốc lịch sử đầy tự hào, xin thay mặt Lãnh đạo Tập đoàn Đất Việt, đội ngũ chuyên gia tư vấn QLĐĐ của Tập đoàn gửi lời chúc mừng nồng nhiệt và sâu sắc nhất đến toàn thể các thế hệ Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đã và đang cống hiến cho sự nghiệp cao cả này. Tám thập kỷ qua là hành trình kiến tạo, khẳng định vị thế của một ngành không chỉ đơn thuần là kỹ thuật, mà còn là trụ cột pháp lý, kinh tế và xã hội của đất nước.
Trong bối cảnh Việt Nam đang vươn lên trở thành một quốc gia có thu nhập trung bình cao, chuyển đổi số mạnh mẽ và đối diện với những thách thức toàn cầu về biến đổi khí hậu, vai trò của ngành Quản lý đất đai lại càng được đặt ở vị trí tối quan trọng. Nó không chỉ là công cụ để phân bổ và khai thác tài nguyên, mà còn là chìa khóa để giải quyết các vấn đề vĩ mô về công bằng xã hội, ổn định chính trị và phát triển bền vững.
Hiểu một cách cốt lõi, đất đai không chỉ là một tư liệu sản xuất mà là một tài sản quốc gia đặc biệt, không thể di dời hay tái tạo theo ý muốn của con người. Tính hữu hạn và vị trí địa lý cố định của đất đai đã tạo nên tính chất phức tạp và đa tầng của công tác quản lý.
Từ năm 1945, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh về việc thành lập Nha Điền địa và Đồ bản, đặt nền móng cho công tác quản lý đất đai theo tinh thần độc lập dân tộc, đến nay, ngành đã trải qua một hành trình 80 năm với biết bao thử thách và thành tựu huy hoàng.
Giai đoạn xây dựng hệ thống pháp luật sau Đổi mới lại càng đặc biệt quan trọng với các điểm nhấn sau:
– Luật Đất đai 1987 và 1993: Đã chuyển đổi đất đai từ hình thức sử dụng tập thể sang giao quyền sử dụng đất ổn định, tạo bước ngoặt lớn, giải phóng sức sản xuất và hình thành thị trường bất động sản sơ khai.
– Luật Đất đai 2003 và 2013: Tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao quyền của người sử dụng đất, đẩy mạnh công tác đo đạc, lập bản đồ địa chính, và xây dựng cơ sở dữ liệu. Đây là giai đoạn củng cố niềm tin của người dân và doanh nghiệp vào chính sách đất đai của Nhà nước.
– Luật Đất đai 2024: Là đỉnh cao của quá trình cải cách, thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc giải quyết những tồn đọng lịch sử và mở đường cho kỷ nguyên phát triển mới. Luật mới tập trung vào định giá đất sát với giá thị trường, tăng cường minh bạch và thúc đẩy chuyển đổi số.
Những thành tựu mà ngành đã đạt được là vô giá: từ việc thiết lập được một hệ thống đo đạc, bản đồ địa chính gần như phủ khắp cả nước, hoàn thành cơ bản công tác cấp GCN QSDĐ, đến việc xây dựng được đội ngũ cán bộ, chuyên gia có trình độ chuyên môn cao. Tất cả đã tạo nên một bức tranh toàn cảnh về việc quản lý một trong những tài nguyên quý giá nhất của quốc gia.
Từ những đúc kết thực tế trong thời gian qua, chúng tôi nhận thấy một số vai trò quan trọng của ngành Quản lý đất đai trong giai đoạn hiện nay và tương lai mà không có gì thay thế được.
1) Vai trò Kinh tế – Đòn bẩy Tài chính và Thị trường: Tính chất quan trọng nhất của Quản lý đất đai nằm ở vai trò đòn bẩy kinh tế. Đất đai là nguồn vốn khổng lồ, là tài sản đảm bảo cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh và đầu tư.
– Vốn hóa Tài sản: Ngành quản lý đất đai, thông qua việc hoàn thiện hệ thống Hồ sơ địa chính và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ), đã chính thức vốn hóa quyền sử dụng đất. Việc xác lập quyền sở hữu và quyền sử dụng rõ ràng là điều kiện tiên quyết để tài sản đất đai có thể tham gia vào thị trường tín dụng, thúc đẩy tích tụ và tập trung đất đai cho sản xuất quy mô lớn, từ đó kích thích tăng trưởng GRDP quốc gia.
– Nguồn thu Ngân sách: Đất đai là nguồn thu quan trọng của ngân sách nhà nước, thông qua các khoản thuế, phí, và đặc biệt là tiền sử dụng đất, góp phần tái đầu tư vào hạ tầng kinh tế – xã hội.
– Phát triển Bất động sản: Quản lý đất đai tạo ra khuôn khổ pháp lý vững chắc cho thị trường bất động sản, đảm bảo tính minh bạch, giảm thiểu rủi ro và thu hút nguồn vốn đầu tư trong và ngoài nước vào lĩnh vực xây dựng và nhà ở. Nếu công tác quản lý lỏng lẻo, thị trường dễ rơi vào trạng thái đầu cơ, bong bóng, gây bất ổn vĩ mô.
2) Vai trò Xã hội – An sinh và Công bằng: Ngoài giá trị kinh tế, quản lý đất đai còn gánh vác sứ mệnh về an sinh xã hội và công bằng cụ thể:
– Ổn định Dân sinh: Đối với một quốc gia có truyền thống nông nghiệp như Việt Nam, đất đai là sinh kế cơ bản của hàng chục triệu hộ gia đình. Việc quản lý chặt chẽ, đảm bảo đất sản xuất, đất ở, và quy hoạch các khu vực công cộng là nền tảng để giữ vững ổn định chính trị và trật tự xã hội.
– Giải quyết Tranh chấp: Các mâu thuẫn, khiếu kiện liên quan đến đất đai luôn là điểm nóng trong xã hội. Ngành quản lý đất đai có trách nhiệm xây dựng hệ thống pháp luật rõ ràng, minh bạch, cùng với quy trình giải quyết tranh chấp công bằng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp.
– Cân bằng Phát triển: Công tác quy hoạch sử dụng đất không chỉ là bản vẽ kỹ thuật mà còn là công cụ phân bổ không gian phát triển, đảm bảo lợi ích hài hòa giữa các ngành, các vùng miền, và giữa lợi ích công cộng với lợi ích tư nhân.
3) Vai trò Môi trường – Bền vững và Thích ứng: Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy thoái môi trường ngày càng trầm trọng, vai trò của quản lý đất đai trong việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên là không thể thay thế.
– Quản lý Tài nguyên: Đất đai gắn liền với nước, rừng, và đa dạng sinh học. Quản lý đất đai hiện đại phải tích hợp các yếu tố môi trường, chống xói mòn, sa mạc hóa, và bảo tồn các vùng đất ngập nước quan trọng.
– Thích ứng Biến đổi Khí hậu: Công tác quy hoạch và sử dụng đất phải tính đến các kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng, và khô hạn. Việc bố trí lại dân cư, phát triển hệ thống đê điều, và xác định vùng sản xuất an toàn là nhiệm vụ sống còn của ngành.
4) Vai trò trong Kỷ Nguyên Số và Thách Thức Tương Lai: Với kinh nghiệm là một đơn vị tư vấn đồng hành cùng ngành, chúng tôi nhận định rằng tính chất quan trọng của công tác quản lý đất đai đang được nâng lên một tầm cao mới trong kỷ nguyên chuyển đổi số.
– Đảm bảo Minh bạch và Hiệu quả bằng Công nghệ: Tầm quan trọng của ngành hiện nay không chỉ dừng lại ở việc quản lý hồ sơ giấy tờ, mà đã chuyển dịch sang việc xây dựng Hệ thống Thông tin Đất đai Đa mục tiêu (Multi-purpose Land Information System – MLIS).
– Minh bạch trong Định giá: Việc áp dụng công nghệ dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong định giá đất đai sẽ giúp khắc phục tình trạng chênh lệch giữa giá Nhà nước và giá thị trường, là mấu chốt để phòng ngừa tham nhũng và tạo sự công bằng trong thu hồi, bồi thường.
– Giao dịch An toàn: Chuyển đổi số trong thủ tục hành chính đất đai, đặc biệt là việc đăng ký, chuyển nhượng trực tuyến và sử dụng công nghệ chuỗi khối (Blockchain) cho GCN QSDĐ, sẽ làm giảm đáng kể thời gian và chi phí giao dịch, loại bỏ các khâu trung gian tiêu cực.
5) Vai trò của Doanh nghiệp Tư vấn trong Cải cách: Là những người trực tiếp tiếp xúc với thị trường và giải quyết các vướng mắc pháp lý cho người dân và nhà đầu tư, các doanh nghiệp tư vấn quản lý đất đai đóng vai trò cầu nối không thể thiếu, bao gồm:
– Hỗ trợ Thực thi Pháp luật: Chúng tôi giúp chuyển hóa các quy định phức tạp của Luật Đất đai thành các giải pháp ứng dụng thực tế, từ lập quy hoạch chi tiết, đánh giá tác động môi trường, đến tư vấn bồi thường, giải phóng mặt bằng, đảm bảo dự án được triển khai đúng tiến độ và tuân thủ pháp luật.
– Phản biện và Đóng góp Chính sách: Những kinh nghiệm thực tiễn thu thập được từ hàng ngàn dự án là nguồn dữ liệu quý giá để chúng tôi phản biện, góp ý hoàn thiện các văn bản dưới luật, đảm bảo tính khả thi và đồng bộ của hệ thống pháp luật đất đai.
Lời kết
Nhìn lại chặng đường 80 năm qua, ngành Quản lý đất đai Việt Nam đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử của mình, là cánh tay nối dài của Đảng và Nhà nước trong việc quản lý tài nguyên quốc gia. Sự phát triển của ngành không chỉ là thước đo của công tác chuyên môn mà còn là biểu hiện của sự tiến bộ, văn minh trong quản trị quốc gia. Chúng tôi tin tưởng rằng, với đội ngũ cán bộ tâm huyết, năng lực, được trang bị hành lang pháp lý mới (Luật Đất đai 2024) và công nghệ hiện đại, ngành Quản lý đất đai sẽ tiếp tục gặt hái những thành tựu vĩ đại hơn nữa, đóng góp xứng đáng vào mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.
Xin kính chúc toàn thể các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Quản lý đất đai sức khỏe, hạnh phúc, và tiếp tục gặt hái nhiều thành công trong sự nghiệp cao quý của mình.
Chào mừng 80 năm Ngày Truyền thống ngành Quản lý đất đai Việt Nam! Kính chúc ngành Quản lý đất đai luôn vững mạnh, minh bạch và là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước!
Trân trọng!
Nguyễn Chử Quân – Phó Chủ tịch Tập đoàn Đất Việt
